Pendahuluan
Perangkat peristilahan dalam bahasa Indonesia bmenjadi
syarat agar bahasa Indonesia dapat dimanfaatkan dalam pengembangan ilmu
pengetahuan dan teknologi, antara lain dalam bidang elektroteknik. Pusat
Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan RI,
telah menerbitkan dua glosarium yaitu: Glosarium Fisika dan Matematika pada
bulan Oktober 1993. Dari dua glosarium ini, akan dicuplik beberapa istilah yang
bermanfaat dalam bidang elektroteknik. Cara membentuk kata baru 1)
- Alih makna
- Penurunan dari kata lain dengan pengimbuhan, penggandaan atau penggabungan keduanya
- Pembentukan kata majemuk
- Pemotongan kata
- Peniruan bunyi
- Penyingkatan
- Penyerapan dari bahasa lain
- Perekaan kata
Langkah
membentuk istilah baru 2)
- Memanfaatkan kata Indonesia umum
- Memanfaatkan kata Indonesia yang kurang lazim
- Memanfaatkan kata bahasa daerah yang tidak (lagi) lazim
- Memungut dari bahasa Inggris
- Menerima istilah yang asalnya dari bahasa asing lainnya
- Menyebarkan istilah baru
Bahasa Asing
|
Terjemahan
Langsung
(sesuai dengan
Sifat Katanya)
|
Penyerapan dari
Bahasa Lain
|
|
|
|
Berikut ini istilah-istilah yang diambil dari kata dan Istilah.
alarm (danger signal)
alarm (wake up) converter device eddy current equipment |
: titir
: menggugah : pemalih : peranti : arusolak : perlengkapan |
|
instrument
photocopy Sample sampling sound system subscript superscript |
: alat
: fotokopi : terok : terokan : tata suara : tikalas : tikatas |
Contoh entri seperti berikut:
Pixel
Sebuah "titik" yang
menyala pada layar monitor dinamakan pixel, atau merupakan singkatan
dari picture element. Sebuah gambar sebenarnya berupa titik-titik, jika bentuk
titiknya semakin kecil atau berarti jumlah titik persatuan luas semakin besar,
maka gambar akan terlihat lebih jelas.
Bahasa Indonesia dan bahasa Malaysia masih mempunyai
perbedaan-perbedaan, walaupun sudah dicoba diperkecil perbedaannya. Sebagai
contoh dalam pembentukan kata-kata seperti dalam daftar berikut:
Indonesia
|
Malaysia
|
1. mengandung (bukan hamil):
berisi atau memuat 2. memuat 3. memenangkan 4. dipahami 5. didorong 6. dianut |
1. mengandungi
2. memuatkan 3. memenangi 4. dipahamkan 5. didorongi 6. dianuti |
Daftar Pustaka
- Adjat Sakri, Imbuhan, Penerbt ITB-Bandung, Januari 1991.
- M.M. Purbo-Hadiwijiyo, kata dan makna, Penerbit ITB-Bandung, Januari 1991.
- Liek Wilardjo (Penyunting), Glosarium Fisika, Depdikbud, oktober 1993.
- Djati Kerami (Penyunting), Glosarium Matematioka, Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Depdikbud, Oktober 1993.
- Syofyan Zakria, "Memantapkan Bahasa Indonesia sebagai Bahasa Indonesia", H. U. Pikiran Rakyat, Bandung, 25 Januari 1994.
- Kata dan Istilah, Penerbit ITB, Jan. 1985 - Jan. 1995, (terbit tak teratur).
Sumber :
Kusman K. Mahmud, "Indonesia, Malaysia: Ketakbakuan Bahasa", HU
Pikiran Rakyat, Bandung, 2 November 1994.
A
Accumulator : akumulator
Accuray : kecermatan, ketelitian
Actual cost : biaya aktual
Actuator : penggiat
Adaptive integration : pengintegralan adaptif
Addend : tinambah
Adder : penambah
Accuray : kecermatan, ketelitian
Actual cost : biaya aktual
Actuator : penggiat
Adaptive integration : pengintegralan adaptif
Addend : tinambah
Adder : penambah
Adjacent angle : sudut damping
Adjoint : alih letak sekawan, adjoin
Adjoint operator : operator joint
Adjustment : penyesuaian
Admissible : terkenan, diperkenankan
Admittance : admitans
Agregate : agregat
Algebra : aljabar
Algorithm : algoritma
Alias : alias
Aliasing : pengaliasan
Alpha Error : galat alfa
Alternate exterior angle : sudut luar berseberangan
Alternate interior angle : sudut dalam berseberangan
Alternator : perangga, altenator
Alternating Current (AC) : arus rangga
Ambient space : ruang sekitar
Ambiguity : keambiguan
Analog : analog
Antifilter : antitapis
Antisymetric law : hukum antisimetrik
Aperiodic : tak berkala
Approach : mendekati, pendekatan
Approximate : menghampir
Armature : jangkar, almatur
Array : larik, susunan
Artificial cognition : pengenalan buatan
Assembler : perakit, asemblar
A-stability : kesetabilan-A
Asymptote : asimptote
Attenuating : melaif
Attenuation : laifan, atenuasi
Automatic abstracting : pengabstrakan automatik
Autoplotter : autopemlot
Average : rerata
Axonometric chart : bagan aksonometrik
Adjoint : alih letak sekawan, adjoin
Adjoint operator : operator joint
Adjustment : penyesuaian
Admissible : terkenan, diperkenankan
Admittance : admitans
Agregate : agregat
Algebra : aljabar
Algorithm : algoritma
Alias : alias
Aliasing : pengaliasan
Alpha Error : galat alfa
Alternate exterior angle : sudut luar berseberangan
Alternate interior angle : sudut dalam berseberangan
Alternator : perangga, altenator
Alternating Current (AC) : arus rangga
Ambient space : ruang sekitar
Ambiguity : keambiguan
Analog : analog
Antifilter : antitapis
Antisymetric law : hukum antisimetrik
Aperiodic : tak berkala
Approach : mendekati, pendekatan
Approximate : menghampir
Armature : jangkar, almatur
Array : larik, susunan
Artificial cognition : pengenalan buatan
Assembler : perakit, asemblar
A-stability : kesetabilan-A
Asymptote : asimptote
Attenuating : melaif
Attenuation : laifan, atenuasi
Automatic abstracting : pengabstrakan automatik
Autoplotter : autopemlot
Average : rerata
Axonometric chart : bagan aksonometrik
Back-up file : berkas cadangan
Backward difference : beda mundur
Band : pita
Band-width : lebar pita
Basic assumption : anggapan dasar
Basic : basis
Batch monitor : monitor tumpak
Beam : berkas
Best payoff : langsaian terbaik
Bias : prasikap, bias
Blink : kedip
Block cutpoint paragraph : graf titik potong blok
Blok diagram : diagram blok
Bottom margin : tepi bawah
Bound : batas, had
Boundary : perbatasan, sempadan
Brainware : perangkat otak
Breakdown : dadal
Brightness : kecerahan
Buffer : penyangga, buffer
Busy probability : probabilitas sibuk
Byte : byte
By-pass : regatan
Backward difference : beda mundur
Band : pita
Band-width : lebar pita
Basic assumption : anggapan dasar
Basic : basis
Batch monitor : monitor tumpak
Beam : berkas
Best payoff : langsaian terbaik
Bias : prasikap, bias
Blink : kedip
Block cutpoint paragraph : graf titik potong blok
Blok diagram : diagram blok
Bottom margin : tepi bawah
Bound : batas, had
Boundary : perbatasan, sempadan
Brainware : perangkat otak
Breakdown : dadal
Brightness : kecerahan
Buffer : penyangga, buffer
Busy probability : probabilitas sibuk
Byte : byte
By-pass : regatan
Canonical : kanonis
Capacitated network : jaringan berkapasitas
Capacitante : kapasitans
Carrier : pembawa
Cascade : riam
Cascade process : proses riam
Cash discount : diskonto tunai
Causal chain model : model penyebab rantai
Causal system : sistem kausal
Characteristic : karakteristik, ciri
Chart : bagan
Check bit : bit periksa
Chopper : pemenggal
Circuit : untai, sirkuit
Closure law : hukum ketertutupan
Cluster : gugus
Coaxial : sumbu,koaksial
Code : sandi
Coil : kumparan
Coincide : berimpit
Collinear : kolinear, segaris
Collumn : kolom, lajur
Commutative : komutatif, ulang-alik
Commutation : balik-urutan, komutasi
Commutator : komutator
Comparable : terbanding
Compatible : serasi
Compiler : kompilator
Complement : penyiku, pelengkap
Complex : kompleks
Compnent : komponen
Composite function : fungsi majemuk/komposit
Composition : susunan, komposisi
Computation : komputasi
Concept : konsep
Condition : syarat
Conductance : hantaran, konduktans
Confidence belt : jalur kepercayaan
Conformity : kecocokan
Congestion problem : masalah kesesakan
Congruence theorem : teorema kekongruenan
Conjugate : sekawan, konjugat
Consistence : kekonsistenan, konsistens
Constant : tetapan, konstan
Constraint : kendala
Contingency : kontingensi
Continuation : pengontinuan
Continum : malaran, kontinu
Continuous : kontinu, malar
Continuity : kemalaran
Contour : kontur
Contrat : pembanding, kontras
Control : kendali
Correlation : korelasi
Correspond to : berpadanan dengan
Covariance : peragam, kovarians
Counter : alat cacah
Curl of a vector : keikalan vektor
Cut off : penggalan, potongan
Cycle : siklus
Cyclic : siklik
Capacitated network : jaringan berkapasitas
Capacitante : kapasitans
Carrier : pembawa
Cascade : riam
Cascade process : proses riam
Cash discount : diskonto tunai
Causal chain model : model penyebab rantai
Causal system : sistem kausal
Characteristic : karakteristik, ciri
Chart : bagan
Check bit : bit periksa
Chopper : pemenggal
Circuit : untai, sirkuit
Closure law : hukum ketertutupan
Cluster : gugus
Coaxial : sumbu,koaksial
Code : sandi
Coil : kumparan
Coincide : berimpit
Collinear : kolinear, segaris
Collumn : kolom, lajur
Commutative : komutatif, ulang-alik
Commutation : balik-urutan, komutasi
Commutator : komutator
Comparable : terbanding
Compatible : serasi
Compiler : kompilator
Complement : penyiku, pelengkap
Complex : kompleks
Compnent : komponen
Composite function : fungsi majemuk/komposit
Composition : susunan, komposisi
Computation : komputasi
Concept : konsep
Condition : syarat
Conductance : hantaran, konduktans
Confidence belt : jalur kepercayaan
Conformity : kecocokan
Congestion problem : masalah kesesakan
Congruence theorem : teorema kekongruenan
Conjugate : sekawan, konjugat
Consistence : kekonsistenan, konsistens
Constant : tetapan, konstan
Constraint : kendala
Contingency : kontingensi
Continuation : pengontinuan
Continum : malaran, kontinu
Continuous : kontinu, malar
Continuity : kemalaran
Contour : kontur
Contrat : pembanding, kontras
Control : kendali
Correlation : korelasi
Correspond to : berpadanan dengan
Covariance : peragam, kovarians
Counter : alat cacah
Curl of a vector : keikalan vektor
Cut off : penggalan, potongan
Cycle : siklus
Cyclic : siklik
Damped : teredam
Damped oscillation : ayunan teredam
Damping : redaman
Damping factor : faktor redaman
Debugging : pencarian kesalahan
Decay : pererasan
Decoder : dekoder
Decompose : urai
Default value : nilai lalai
Defective sample : contoh cacat
Definite : tertentu, definit
Definition : definisi
Degree : derajat
Delay : tunda
Design equation : persamaan rancangan
Deviation : simpangan
Device : piranti
Dichotomy : dikotomi, kedwicabangan
Difference : beda, diferens
Differential : diferensial
Digit : digit
Disc : 1. Cakram, 2. Disk
Discrete : diskret
Discharge : lucutan, luahan
Diskette : disket
Disposal policy : kebijakan pembuangan
Distortion : erotan, distorsi
Distribution : agihan, sebaran, distribusi
Distributed : teragih
Domain : ranah, domain
Drift : hanyutan
Dual : ganda, dual
Duality : kedualan, dualitas
Dummy : rekaan
Duodecimals : dua belasan-dua belasan, duodesimal
Damped oscillation : ayunan teredam
Damping : redaman
Damping factor : faktor redaman
Debugging : pencarian kesalahan
Decay : pererasan
Decoder : dekoder
Decompose : urai
Default value : nilai lalai
Defective sample : contoh cacat
Definite : tertentu, definit
Definition : definisi
Degree : derajat
Delay : tunda
Design equation : persamaan rancangan
Deviation : simpangan
Device : piranti
Dichotomy : dikotomi, kedwicabangan
Difference : beda, diferens
Differential : diferensial
Digit : digit
Disc : 1. Cakram, 2. Disk
Discrete : diskret
Discharge : lucutan, luahan
Diskette : disket
Disposal policy : kebijakan pembuangan
Distortion : erotan, distorsi
Distribution : agihan, sebaran, distribusi
Distributed : teragih
Domain : ranah, domain
Drift : hanyutan
Dual : ganda, dual
Duality : kedualan, dualitas
Dummy : rekaan
Duodecimals : dua belasan-dua belasan, duodesimal
E
Echo : gema
Eigen value : eigennilai
Eigen vector : eigenvektor
Element : unsur
Embedding : pembenaman
Emission : pancaran, emisi
Emulator : emulator
Escape code : sandi lepasan
Eigen value : eigennilai
Eigen vector : eigenvektor
Element : unsur
Embedding : pembenaman
Emission : pancaran, emisi
Emulator : emulator
Escape code : sandi lepasan
Energy : tenaga
Equilibrium : keseimbangan
Equivalent : setara
Error : galat
Error control : kendali galat
Estimate value : nilai dugaan
Estimation : pendugaan, estimasi
Etching : memunar
Exact : eksak
Excess : turah, lebih
Expectation : harapan
Explicit : eksplisit
Expression : ungkapan
Extreme : ekstremum
Equilibrium : keseimbangan
Equivalent : setara
Error : galat
Error control : kendali galat
Estimate value : nilai dugaan
Estimation : pendugaan, estimasi
Etching : memunar
Exact : eksak
Excess : turah, lebih
Expectation : harapan
Explicit : eksplisit
Expression : ungkapan
Extreme : ekstremum
Failure rate : tingkat
kegagalan
False : palsu
Feedback : umpan balik
Field : medan, lapangan
Filament : filamen
Filter : tapis, filter
Filter-band-pass : tapis pelewat pita
Filter-high-pass : tapis pelewat-tinggi
Filter-low-pass : tapis pelewat-rendah
Finite : anta, terhingga
Flat : rata
Flip-flop : kalak-kalik
Floating point : titik ambang
Floppy disk : disket liuk
Flourescence : pendarflour
Flow chart : bagan air
Flow diagram : diagram alir
Fluctuation : ginjatan
Fluid : zalir, fluida
Focus : pumpun, fokus
Force : kakas, forsa
Forecast : prakiraan
Forward pass : laluan maju
Four-terminal network : jaringan empat titik
Fraction : pecahan
Frame : kerangka
Frequency : frekuensi
Full coding : penyandian penuh
Fundamental circuit : sirkuit dasar
Fuse : sekring
False : palsu
Feedback : umpan balik
Field : medan, lapangan
Filament : filamen
Filter : tapis, filter
Filter-band-pass : tapis pelewat pita
Filter-high-pass : tapis pelewat-tinggi
Filter-low-pass : tapis pelewat-rendah
Finite : anta, terhingga
Flat : rata
Flip-flop : kalak-kalik
Floating point : titik ambang
Floppy disk : disket liuk
Flourescence : pendarflour
Flow chart : bagan air
Flow diagram : diagram alir
Fluctuation : ginjatan
Fluid : zalir, fluida
Focus : pumpun, fokus
Force : kakas, forsa
Forecast : prakiraan
Forward pass : laluan maju
Four-terminal network : jaringan empat titik
Fraction : pecahan
Frame : kerangka
Frequency : frekuensi
Full coding : penyandian penuh
Fundamental circuit : sirkuit dasar
Fuse : sekring
Gap test : uji celah
Gain : bati, penguatan
Gate : gerbang
General agent : agen umum
Generalize : merampat
Generator : pembangkit, generator
Glide reflection : pencerminan luncur
Global error : galat error
Global error estimation : dugaan galat global
Global maximum : maksimum global
Global property : sifat global
Glow : pijar
Gradient : gradien, landai
Graph : graf
Grid : kisi
Gain : bati, penguatan
Gate : gerbang
General agent : agen umum
Generalize : merampat
Generator : pembangkit, generator
Glide reflection : pencerminan luncur
Global error : galat error
Global error estimation : dugaan galat global
Global maximum : maksimum global
Global property : sifat global
Glow : pijar
Gradient : gradien, landai
Graph : graf
Grid : kisi
Half adder : penambahan
setengah
Hard disc : disk keras
Hardware : perangkat keras
Hazard : bahaya
Heat : bahang
Hexadecimal code : sandi heksadesimal
Hexadecimal file : berkas heksadesimal
Hierarchy : hierarki
Host system : sistem induk
Horn : corong
Hot : panas
Humid : lengas
Hurwitz criterion : kriteria Hurwitz
Hybrid : bastar, hibrid
Hybrid computer : komputer hibrid
Hard disc : disk keras
Hardware : perangkat keras
Hazard : bahaya
Heat : bahang
Hexadecimal code : sandi heksadesimal
Hexadecimal file : berkas heksadesimal
Hierarchy : hierarki
Host system : sistem induk
Horn : corong
Hot : panas
Humid : lengas
Hurwitz criterion : kriteria Hurwitz
Hybrid : bastar, hibrid
Hybrid computer : komputer hibrid
Idempotent : idempoten
Identical : seiras, identis
Identity : 1.keidentikan, 2.satuan
Idle time : waktu terbiar
If and only if : jika dan hanya jika
Image : santir, citra
Image processing : pengolahan citra
Imaginary : khayal, imajiner
Imbedding : benaman
Impact : dampak
Impedance : impedans
Improper Fraction : pecahan tak wajar
Include : tercakup
Inconsistent : tak konsisten
Increment : riap, inkremen
Inductioon : imbasan, induksi
Inertia : kelembaman, inersia
Infinite : ananta, tak hingga
Input : masukan
Insulation : sekatan
Interface : antarmuka
Invariant : karar, invarian
Invariance : kekararan
Inversion : inversi, pembalikan
Identical : seiras, identis
Identity : 1.keidentikan, 2.satuan
Idle time : waktu terbiar
If and only if : jika dan hanya jika
Image : santir, citra
Image processing : pengolahan citra
Imaginary : khayal, imajiner
Imbedding : benaman
Impact : dampak
Impedance : impedans
Improper Fraction : pecahan tak wajar
Include : tercakup
Inconsistent : tak konsisten
Increment : riap, inkremen
Inductioon : imbasan, induksi
Inertia : kelembaman, inersia
Infinite : ananta, tak hingga
Input : masukan
Insulation : sekatan
Interface : antarmuka
Invariant : karar, invarian
Invariance : kekararan
Inversion : inversi, pembalikan
J
Joint of ideals : sambungan
ideal
Jumbo limit : limit risiko maksimum
Jumbo limit : limit risiko maksimum
K
K-flat : rataan-k
Kernel : kernel, bija
Keyboard : papan tombol
Keyword : kata kunci
Kernel : kernel, bija
Keyboard : papan tombol
Keyword : kata kunci
L
Labile : goyah
Ladder : tangga
Lag : keter, beda kata
Lattice : kekisi
Lead time : masa tenggang
LED (Light Emitting Diode) : DPC (dioda pemancar cahaya)
Level : aras
Level curve : lengkung aras
Likelihood : kemungkinan
Limit : limit, batas
Limit element : unsur limit
Line : 1. Garis, 2. Baris
Linked blocks : blok terjalin
List : senarai
Load : beban
Loader : pemuat
Locus : lokus, tempat kedudukan
Logic : logik
Logic circuit : rangkaian logik
Logic design : rancangan logik
Loop : simpal, gelung
Loss : rugi
Loudness : kenyaringan
Lumped : terbungkal
Ladder : tangga
Lag : keter, beda kata
Lattice : kekisi
Lead time : masa tenggang
LED (Light Emitting Diode) : DPC (dioda pemancar cahaya)
Level : aras
Level curve : lengkung aras
Likelihood : kemungkinan
Limit : limit, batas
Limit element : unsur limit
Line : 1. Garis, 2. Baris
Linked blocks : blok terjalin
List : senarai
Load : beban
Loader : pemuat
Locus : lokus, tempat kedudukan
Logic : logik
Logic circuit : rangkaian logik
Logic design : rancangan logik
Loop : simpal, gelung
Loss : rugi
Loudness : kenyaringan
Lumped : terbungkal
Machine code : sandi mesin
Magnitude : magnitudo
Main column : kolom utama
Mantissa : mantis
Map : peta
Marker variable : peubah penanda
Master file : berkas induk
Matched : sepadan, berpadanan
Matching : pemadanan
Meager set : himpunan ramping
Mean : purata,pukul rata, nilai tengah
Mean range : purata kisaran
Mean square root : akar purata kuadrat
Mesurable : terukur
Median : median
Medium : zantara, medium
Megabyte : megabyte
Mesh : jaring
Microcomputer : mikrokomputer
Microprocessor : mikroprosesor, mikropengolah
Minimal cover : peliput minimum
Minimax characterization : perincian minimaks
Modification time : waktu modifikasi
Modified Euler formula : rumus Euler termodifikasi
Moment : momen
Momentum : pusa, momentum
Monitor system : sistem monitor
Monochrome : monokrom
Monostable : ekamantap, monostabil
Multibinomial test : uji multibinomial
Multiple Poisson distribution : swebaran Poisson ganda
Multiplication : perkalian
Multiplier : pengali
Multivariable calculus : kalkulus multipeubah, kalkulus peubah ganda
Multiwindow : multijendela
Magnitude : magnitudo
Main column : kolom utama
Mantissa : mantis
Map : peta
Marker variable : peubah penanda
Master file : berkas induk
Matched : sepadan, berpadanan
Matching : pemadanan
Meager set : himpunan ramping
Mean : purata,pukul rata, nilai tengah
Mean range : purata kisaran
Mean square root : akar purata kuadrat
Mesurable : terukur
Median : median
Medium : zantara, medium
Megabyte : megabyte
Mesh : jaring
Microcomputer : mikrokomputer
Microprocessor : mikroprosesor, mikropengolah
Minimal cover : peliput minimum
Minimax characterization : perincian minimaks
Modification time : waktu modifikasi
Modified Euler formula : rumus Euler termodifikasi
Moment : momen
Momentum : pusa, momentum
Monitor system : sistem monitor
Monochrome : monokrom
Monostable : ekamantap, monostabil
Multibinomial test : uji multibinomial
Multiple Poisson distribution : swebaran Poisson ganda
Multiplication : perkalian
Multiplier : pengali
Multivariable calculus : kalkulus multipeubah, kalkulus peubah ganda
Multiwindow : multijendela
Nand gate : gerbang bukan-dan
Natural basis : basis alami
Negative semidefinite : semitentu negatif
Neighborhood : lingkungan, jiran
Nested design : rancangan tersarang
Net : jala, jaring
Network : jejala, jaringan
Neutral : netral
Neutral stability : kemantapan netral
Nodal point : titik simpul
Node : simpul
Noise : derau
Nonlinear : taklinear
Norm : norma
Normal : normal
Null : nol
Nullity : kenolan
Numerator : pembilang
Natural basis : basis alami
Negative semidefinite : semitentu negatif
Neighborhood : lingkungan, jiran
Nested design : rancangan tersarang
Net : jala, jaring
Network : jejala, jaringan
Neutral : netral
Neutral stability : kemantapan netral
Nodal point : titik simpul
Node : simpul
Noise : derau
Nonlinear : taklinear
Norm : norma
Normal : normal
Null : nol
Nullity : kenolan
Numerator : pembilang
Observable : teramati
Octal number system : sistem bilangan oktal
Odd : gasal, ganjil
Off-line : luar-talian
On-line : dalam-talian
One-sided test : uji satu arah
Open mapping : pemetaan buka
Operator : pengandar, operator
Operator method : metode operator
Optimal solution : penyelesaian optimum
Optimization : pengoptimumam
Optimum : optimum
Orbit : orbit edaran
Order : tingkat
Origin : 1.asal, 2.titik asal
Oscillation : ayunan, osilasi
Oscilllator : osilator, pengalun
Outcome : hasil
Output : keluaran
Output-device : piranti keluaran
Overdamped : lewat redam
Overflow : limpah atas
Overlap design : rancangan bertindih
Overshoot : lewat jelajah
Octal number system : sistem bilangan oktal
Odd : gasal, ganjil
Off-line : luar-talian
On-line : dalam-talian
One-sided test : uji satu arah
Open mapping : pemetaan buka
Operator : pengandar, operator
Operator method : metode operator
Optimal solution : penyelesaian optimum
Optimization : pengoptimumam
Optimum : optimum
Orbit : orbit edaran
Order : tingkat
Origin : 1.asal, 2.titik asal
Oscillation : ayunan, osilasi
Oscilllator : osilator, pengalun
Outcome : hasil
Output : keluaran
Output-device : piranti keluaran
Overdamped : lewat redam
Overflow : limpah atas
Overlap design : rancangan bertindih
Overshoot : lewat jelajah
P
Pair : pasangan
Parallel : sejajar, paralel
Parameter : parameter
Parity : paritas
Partial : parsial, panggu
Partitial : partisi, penyekatan
Password : sandi lewat
Path : lintasan
Parallel : sejajar, paralel
Parameter : parameter
Parity : paritas
Partial : parsial, panggu
Partitial : partisi, penyekatan
Password : sandi lewat
Path : lintasan
Pattern : pola
Payoff : langsaian, imbalan
Peak : puncak
Penalty cost : biaya pinalti
Pendulum : bandul
Pendulum motion equation : persamaan gerak bandul
Period : kala, periode
Periodic integrand : integran berkata
Permanent : daim, permanen
Permeability : ketelapan, permeabilitas
Pertubation : usikan
Pertubation technique : teknik usikan, tehnik pertubasi
Phase : fase
Piecewise continuous : kontinyuse sepenggal
Piecewise linearization : pelinearan sepenggal
Pivot column : kolom pangsi
Pixel : piksel
P.L.L (Phase Locked Loop) : simpul terkunci fase (STF)
Point : titik
Polar axis : sumbu kutub
Polar system : sistem kutub
Polynomial : suku banyak, polinomial
Positive semidefinite : semitentu positif
Power : daya
Predecessor : pendahulu
Predicate : predikat
Primary : ideal primer
Principal : modal dasar
Principle of duality : prinsip kedualan
Print menu : menu cetak
Printed circuit : rangkaian tercetak
Probability : probabilitas, kemantakan
Process control : kendali proses
Processor : pengolah prosesor
Product : darab hasil-kali
Production and employment : penjadwalan produksi dan pekerjaan
Scheduling : pekerjaan
Proof : bukti, pembuktian
Prapagation : rambatan
Proper : wajar
Property : sifat
Proposal : usul, proposal
Pseudobase : dasar menu
Pure death model : model kematian murni
Push : taruh
Puzzle : teka-teki
Payoff : langsaian, imbalan
Peak : puncak
Penalty cost : biaya pinalti
Pendulum : bandul
Pendulum motion equation : persamaan gerak bandul
Period : kala, periode
Periodic integrand : integran berkata
Permanent : daim, permanen
Permeability : ketelapan, permeabilitas
Pertubation : usikan
Pertubation technique : teknik usikan, tehnik pertubasi
Phase : fase
Piecewise continuous : kontinyuse sepenggal
Piecewise linearization : pelinearan sepenggal
Pivot column : kolom pangsi
Pixel : piksel
P.L.L (Phase Locked Loop) : simpul terkunci fase (STF)
Point : titik
Polar axis : sumbu kutub
Polar system : sistem kutub
Polynomial : suku banyak, polinomial
Positive semidefinite : semitentu positif
Power : daya
Predecessor : pendahulu
Predicate : predikat
Primary : ideal primer
Principal : modal dasar
Principle of duality : prinsip kedualan
Print menu : menu cetak
Printed circuit : rangkaian tercetak
Probability : probabilitas, kemantakan
Process control : kendali proses
Processor : pengolah prosesor
Product : darab hasil-kali
Production and employment : penjadwalan produksi dan pekerjaan
Scheduling : pekerjaan
Proof : bukti, pembuktian
Prapagation : rambatan
Proper : wajar
Property : sifat
Proposal : usul, proposal
Pseudobase : dasar menu
Pure death model : model kematian murni
Push : taruh
Puzzle : teka-teki
Quadratic : kuadratik
Quasicompac cluster : gugus kuasikompak
Quasicompac function : fungsi kuasicekung
Queue : antrean
Quotient : hasil bagi, kuosien
Quasicompac cluster : gugus kuasikompak
Quasicompac function : fungsi kuasicekung
Queue : antrean
Quotient : hasil bagi, kuosien
Radiation : sinaran, radiasi
Radius : ruji, radius
Radix : bilangan pokok
Ramp : tanjak
Random : acak
Range : kisaran
Rank : peringkat
Ratio : nisbah
Ratio test : uni nisbah
Ray : sinar
Reactance : reaktans
Reaction : reaksi
Real axis : sumbu real
Record : rekord
Reciprocals : timbal-balik
Rectangular coordinate : koordinat siku
Rectifier : penyearah
Recurrence : perulangan, rekurents
Reduced echelon matrix : matriks eslon terduksi
Redudant equation : persamaan berlebihan
Reference : acuan
Reflector : pemantul
Regression : regresi
Regular : beraturan, regular
Regulator : pengatur
Relative : nisbi
Relative closure : ketertutupan nisbi
Relation : hubungan, relasi
Relaxation : pengenduran, relaksasi
Reliability : keterandalan
Remainder : sisa
Remote access : akses jauh
Reset key : tombol set kembali
Resistance : hambatan
Resistivity : keterhambatan
Resonance : talunan, resonans
Response : tanggapan, respons
Restart : mulai kembali
Resultant : resultan
Robotic : robotika
Robustness : kekerasan
Root : akar
Rotating tensor : tensor berputar
Rounding : pembulatan
Route : rute
Row : baris
Ruin theory : Teori kemusnahan
Radius : ruji, radius
Radix : bilangan pokok
Ramp : tanjak
Random : acak
Range : kisaran
Rank : peringkat
Ratio : nisbah
Ratio test : uni nisbah
Ray : sinar
Reactance : reaktans
Reaction : reaksi
Real axis : sumbu real
Record : rekord
Reciprocals : timbal-balik
Rectangular coordinate : koordinat siku
Rectifier : penyearah
Recurrence : perulangan, rekurents
Reduced echelon matrix : matriks eslon terduksi
Redudant equation : persamaan berlebihan
Reference : acuan
Reflector : pemantul
Regression : regresi
Regular : beraturan, regular
Regulator : pengatur
Relative : nisbi
Relative closure : ketertutupan nisbi
Relation : hubungan, relasi
Relaxation : pengenduran, relaksasi
Reliability : keterandalan
Remainder : sisa
Remote access : akses jauh
Reset key : tombol set kembali
Resistance : hambatan
Resistivity : keterhambatan
Resonance : talunan, resonans
Response : tanggapan, respons
Restart : mulai kembali
Resultant : resultan
Robotic : robotika
Robustness : kekerasan
Root : akar
Rotating tensor : tensor berputar
Rounding : pembulatan
Route : rute
Row : baris
Ruin theory : Teori kemusnahan
S
Saddle point : titik pelana
Safety margin : tepi kanan, batas kanan
Salvage cost : biaya, sisa
Sample : contoh, cuplikan
Saturated space : ruang jenuh
Saturation : jenuhan, sakurasi
Scalar : skalar
Scale : skala
Safety margin : tepi kanan, batas kanan
Salvage cost : biaya, sisa
Sample : contoh, cuplikan
Saturated space : ruang jenuh
Saturation : jenuhan, sakurasi
Scalar : skalar
Scale : skala
Scanner : penyamar
Scatter diagram : diagram pencar
Scattering : hamburan
Schedule : jadwal, skedul
Semi conductor : semi penghantar
Score : skor
Screen display : tampilan layar
Search pattern : pola telusur
Seasonal index : indeks musiman
Secondary data : data sekunder
Segment : ruas, sekmen
Self-adjoint : adjoin, swa-adjoin
Semicircle : setengah lingkaran, semi lingkaran
Sensitivity analysis : analisis kepekaan
Sensitivity data : data kepekaan
Separable differential equation : persamaan diferensial terpisahkan
Separation of variable : pemisahan peubah
Sequence : barisan
Serial cluster : gugus serial
Series : deret
Set : waktu layanan
Shadow cost : biaya bayangan
Shadow price : harga bayangan
Shifting theorem : teorema geseran/ingsutan
Shock wave : gelombang kejut
Shot noise : derau tembakan
Side : sisi
Sign : tanda
Signal : isyarat, sinyal
Significance : nyata
Similar : sebangun, serupa
Simple circuit : sirkuit sederhana
Simplex : simpleks
Simply convergent filter : tapis konvergen sederhana
Simulation : simulasi
Simultaneous : simultan, serentak
Single linked block design : rancangan blok terjalin tunggal
Singular distribution : sebaran tunggal
Sink : muara
Sketch : sketsa
Skew correlation : korelasi pencong
Slack variable : peubah lempai
Slope : lereng, kelerengan
Smooth curve : lengkung mulus
Solenoidal vector : vektor selenoidal
Solid : zat padat
Solution : penyelesaian
Sorting method : metode pemilihan
Sorting procedure : prosedur pemilihan
Source : sumber
Source code : sandi sumber
Space : ruang
Special bar : batang spasi
Special projective coordinate : koordinaat projektif khusus
Specific rate : laju khas
Speed : laju, kelajuan
Spurious correlation : korelasi palsu
Square : 1.bujur sangkar, 2.kuadrat, 3.persegi
Square bracket : kurung siku
Square root : akar kuadrat, akar pangkat dua
Stability : kestabilan, kemantapan
Stable : stabil, mantap
Stable and attractive point : titik stabil dan tarikan
Stable solution : penyelesaian stabil
Stack pointer : penunjuk tumpukan
Staircase function : fungsi tangga
Standard : baku, standar
State : keadaan
Strain : regangan
Statics : statika
Statistic : statistik
Statistician : statiskawan
Steady state : keadaan tunak
Steering : pengarahan
Step function : fungsi tangga
Stochastic : stokastik
Stop list : senarai henti
Strategy : strategi, siasat
Stratum : lapisan
Steamline : garis arus
Stricly decreasing function : fungsi turun sempurna
Strips : jalur, pita
Strong root condition : syarat akar kuat
Structure : struktur
Subset : subbarisan
Subtractor : pengurang
Succeding number : bilangan berikut
Succeding approximation : hampiran berurutan
Successor : penerus
Sufficiency : kecukupan
Sum : jumlah
Summand : yang dijumlahkan, dijumlah
Summation : penjumlahan
Summit angle : sudut puncak
Super : adi, super
Supercompact space : ruang superkompak
Supercomputer : supercomputer
Superior : ataas superior
Supplement : suplemen-pelurus
Surface : permukaan
Surplus variable : peubah lebihan
Survey : survei, sigi
Susceptance : rentanan, suseptans
Syllable : suku kata
Symbols : lambang, simbol
Symmetric game : permainan simetrik
Symmetrization : simetrisasi, penyetangkupan
Symmetry : kesetangkupan
Synchronous : sinkron
Syntax error : galat sintaks
System analysis : analisis sistem
System call : panggil sistem
Systematic : sistematik
Sweep : sapuan, lejang
Stable : mantap, stabil
Scatter diagram : diagram pencar
Scattering : hamburan
Schedule : jadwal, skedul
Semi conductor : semi penghantar
Score : skor
Screen display : tampilan layar
Search pattern : pola telusur
Seasonal index : indeks musiman
Secondary data : data sekunder
Segment : ruas, sekmen
Self-adjoint : adjoin, swa-adjoin
Semicircle : setengah lingkaran, semi lingkaran
Sensitivity analysis : analisis kepekaan
Sensitivity data : data kepekaan
Separable differential equation : persamaan diferensial terpisahkan
Separation of variable : pemisahan peubah
Sequence : barisan
Serial cluster : gugus serial
Series : deret
Set : waktu layanan
Shadow cost : biaya bayangan
Shadow price : harga bayangan
Shifting theorem : teorema geseran/ingsutan
Shock wave : gelombang kejut
Shot noise : derau tembakan
Side : sisi
Sign : tanda
Signal : isyarat, sinyal
Significance : nyata
Similar : sebangun, serupa
Simple circuit : sirkuit sederhana
Simplex : simpleks
Simply convergent filter : tapis konvergen sederhana
Simulation : simulasi
Simultaneous : simultan, serentak
Single linked block design : rancangan blok terjalin tunggal
Singular distribution : sebaran tunggal
Sink : muara
Sketch : sketsa
Skew correlation : korelasi pencong
Slack variable : peubah lempai
Slope : lereng, kelerengan
Smooth curve : lengkung mulus
Solenoidal vector : vektor selenoidal
Solid : zat padat
Solution : penyelesaian
Sorting method : metode pemilihan
Sorting procedure : prosedur pemilihan
Source : sumber
Source code : sandi sumber
Space : ruang
Special bar : batang spasi
Special projective coordinate : koordinaat projektif khusus
Specific rate : laju khas
Speed : laju, kelajuan
Spurious correlation : korelasi palsu
Square : 1.bujur sangkar, 2.kuadrat, 3.persegi
Square bracket : kurung siku
Square root : akar kuadrat, akar pangkat dua
Stability : kestabilan, kemantapan
Stable : stabil, mantap
Stable and attractive point : titik stabil dan tarikan
Stable solution : penyelesaian stabil
Stack pointer : penunjuk tumpukan
Staircase function : fungsi tangga
Standard : baku, standar
State : keadaan
Strain : regangan
Statics : statika
Statistic : statistik
Statistician : statiskawan
Steady state : keadaan tunak
Steering : pengarahan
Step function : fungsi tangga
Stochastic : stokastik
Stop list : senarai henti
Strategy : strategi, siasat
Stratum : lapisan
Steamline : garis arus
Stricly decreasing function : fungsi turun sempurna
Strips : jalur, pita
Strong root condition : syarat akar kuat
Structure : struktur
Subset : subbarisan
Subtractor : pengurang
Succeding number : bilangan berikut
Succeding approximation : hampiran berurutan
Successor : penerus
Sufficiency : kecukupan
Sum : jumlah
Summand : yang dijumlahkan, dijumlah
Summation : penjumlahan
Summit angle : sudut puncak
Super : adi, super
Supercompact space : ruang superkompak
Supercomputer : supercomputer
Superior : ataas superior
Supplement : suplemen-pelurus
Surface : permukaan
Surplus variable : peubah lebihan
Survey : survei, sigi
Susceptance : rentanan, suseptans
Syllable : suku kata
Symbols : lambang, simbol
Symmetric game : permainan simetrik
Symmetrization : simetrisasi, penyetangkupan
Symmetry : kesetangkupan
Synchronous : sinkron
Syntax error : galat sintaks
System analysis : analisis sistem
System call : panggil sistem
Systematic : sistematik
Sweep : sapuan, lejang
Stable : mantap, stabil
T-distribution : sebaran-T
T-score : skor-T
T-test : uji-T
T-1 space : ruang T1
Takacs process : proses Takacs
Tandem queue : berangkai, antrean tendem
Tangent : tangen, garis singgung
Tape : pita
Target language : bahasa sasaran
Term : 1.suku, 2.istilah
Temperature : suhu
Throughput : lewatan
Time lag : lama beda kala, keter waktu
Time sharing : patungan waktu
Tolerance distribution : sebaran toleransi
Tone : nada
Tool : alat
Toroid : toroid
Torsion : torsi
Trace of matrix : teras matriks
Trade-off function : fungsi tukar pilih
Transfer function : fungsi transfer
Transformation : alih ragam, transformasi
Transient : fana
Transient solution : penyelesaian fana
Transitive : transitif
Translation : translasi
Translation motion : gerak translasi
Transparency : kebeningan, transparansi
Transportation model : model pengangkutan, model transportasi
Transpose : tranpos
Trapezium : trapesium
Trapezoid : trapesoid
Travesal : melintang
Trial and error : coba-ralat
Trivial : trivial, remeh
True : benar
Truncated power series : deret kuasa penggal
Truncation : pemotongan, pemenggalan
Truth : kebenaran
Truth table : tabel kebenaran
Turnkey program : program siap-guna
Two sided test : uji dwiarah
Two's complement : komplemen dua
Type : tipe, jenis
T-score : skor-T
T-test : uji-T
T-1 space : ruang T1
Takacs process : proses Takacs
Tandem queue : berangkai, antrean tendem
Tangent : tangen, garis singgung
Tape : pita
Target language : bahasa sasaran
Term : 1.suku, 2.istilah
Temperature : suhu
Throughput : lewatan
Time lag : lama beda kala, keter waktu
Time sharing : patungan waktu
Tolerance distribution : sebaran toleransi
Tone : nada
Tool : alat
Toroid : toroid
Torsion : torsi
Trace of matrix : teras matriks
Trade-off function : fungsi tukar pilih
Transfer function : fungsi transfer
Transformation : alih ragam, transformasi
Transient : fana
Transient solution : penyelesaian fana
Transitive : transitif
Translation : translasi
Translation motion : gerak translasi
Transparency : kebeningan, transparansi
Transportation model : model pengangkutan, model transportasi
Transpose : tranpos
Trapezium : trapesium
Trapezoid : trapesoid
Travesal : melintang
Trial and error : coba-ralat
Trivial : trivial, remeh
True : benar
Truncated power series : deret kuasa penggal
Truncation : pemotongan, pemenggalan
Truth : kebenaran
Truth table : tabel kebenaran
Turnkey program : program siap-guna
Two sided test : uji dwiarah
Two's complement : komplemen dua
Type : tipe, jenis
U2 n test : uji U2 n
Unequal : taksama
Uniform convergence : kekonvergenen seragam
Unilateral component : komponen sepihak
Union : gabungan
Unique : tunggal, amung
Unit : satuan, unit
Univariate distribution : sebaran peubah tunggal
Universal affairmative : penegasan semesta
Unknown : anu
Upper bound : batas atas
Upper case : huruf besar
Utility function : fungsi manfaat, fungsi utilitas
Unequal : taksama
Uniform convergence : kekonvergenen seragam
Unilateral component : komponen sepihak
Union : gabungan
Unique : tunggal, amung
Unit : satuan, unit
Univariate distribution : sebaran peubah tunggal
Universal affairmative : penegasan semesta
Unknown : anu
Upper bound : batas atas
Upper case : huruf besar
Utility function : fungsi manfaat, fungsi utilitas
Value : nilai
Variable : perubah, variabel
Variance : ragam,varians
Velocity : kecepatan
Vertical : vertikal, tegak
Vibrating membrane : selaput getar
Virtual work : satuan penampil visual
Voltage : tegangan
Volume : volume
Variable : perubah, variabel
Variance : ragam,varians
Velocity : kecepatan
Vertical : vertikal, tegak
Vibrating membrane : selaput getar
Virtual work : satuan penampil visual
Voltage : tegangan
Volume : volume
Weight : bobot, berat
Width : lebar
Word : kata
Word Processor : pengolah kata
Width : lebar
Word : kata
Word Processor : pengolah kata
X
X-axis : sumbu-x
X-component : componen-x
X-coordinate : koordinat-x
X-component : componen-x
X-coordinate : koordinat-x
Yes or no decision : keputusan ya
atau tidak
Yield rate : tingkat hasil
Yield rate : tingkat hasil
Z
Zone : daerah
Zero point : titik nol
Zero point : titik nol
Tidak ada komentar:
Posting Komentar